HỌ BÙI QUANG, GIA HỘI - TỰ HÀO VỚI QUÁ KHỨ, VỮNG BƯỚC TRONG TƯƠNG LAI

Đăng lúc: Thứ năm - 25/08/2016 09:41 - Người đăng bài viết: admin2

Thủy tổ họ Bùi Quang, làng Gia Hội, thị trấn Cẩm Xuyên, huyện Cẩm Xuyên được sinh ra và lớn lên trong một vùng quê, dòng họ có truyền thống yêu nước, khoa bảng. Cha Cụ làm quan Thượng phẩm dưới Triều nhà Trần, khi còn nhỏ theo cha học tập, lớn lên làm quan Ngũ Phẩm trong triều. Năm 1390, Nhà Hồ tiếm ngôi nhà Trần, có Tây Đô ở Thanh Hóa, do đó các quan đều phải về Thanh Hóa.

Ảnh Khu mộ Thủy Tổ họ Bùi Gia Hội

Thủy tổ họ Bùi Quang, làng Gia Hội, thị trấn Cẩm Xuyên, huyện Cẩm Xuyên được sinh ra và lớn lên trong một vùng quê, dòng họ có truyền thống yêu nước, khoa bảng. Cha Cụ làm quan Thượng phẩm dưới Triều nhà Trần, khi còn nhỏ theo cha học tập, lớn lên làm quan Ngũ Phẩm trong triều. Năm 1390, Nhà Hồ tiếm ngôi nhà Trần, có Tây Đô ở Thanh Hóa, do đó các quan đều phải về Thanh Hóa. Các cựu thần nhà Trần không phục nhà Hồ, vẫn nhớ nhà Trần, nhưng để tránh bị giết hại phải theo về Tây Đô. Cụ cho gia đình vào ở Thiệu Châu, Thanh Hóa. Hồ Quý Ly thua trận, dần lùi vào Tây Đô, định dựa vào dải đất phía nam để chống quân Minh, nhưng không thuận lòng dân nên bị thất bại.

Giặc Minh đô hộ nước ta, sát hại nhân dân và quan lại nhà Hồ, vì vậy nhiều người phải đổi họ, thay tên, rời bỏ quê hương, bản quán. Cụ Bùi Bá Lịnh dòng dõi họ Bùi là một người trong số đó. Từ làng Go, Thiệu Châu, Thanh Hóa, Thế Cao Tổ Bùi Bá Lịnh đến lập nghiệp tại xóm Hội Sơn, làng Gia Hội vào cuối thời Lê Mạc (1527-1540) và đổi tên thành Bùi Quang Nghị, cốt giữ họ Bùi làm gốc. Do vậy con cháu cụ đều lót Bùi Quang, như Cụ Bùi Quang Sở (con thứ), Bùi Quang Hoa (con út)...

Cụ Bùi Bá Lịnh là Chánh đội trưởng trong quân Lê - Trịnh thời cuối Lê, trông giặc các vùng giáp ranh với Chúa Nguyễn, nơi trước đây khi vua Lê ThánhTông nam chinh đã có bài thơ nổi tiếng Di Luân hải tấn. Cụ là người nhân nghĩa, theo đạo Phật, làm nghề đúc chuông, tạc tượng…..và có công lớn trong việc xây dựng đền thờ, miếu mạo. Từ đó đến nay, Họ Bùi Quang, làng Gia Hội nay là thị trấn Cẩm Xuyên đã phát triển qua 15 đời với nhiều chi họ, con cháu đông đúc, ăn nên làm ra, đỗ đạt và có nhiều công lao trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.

Trải qua bao nhiêu thăng trầm của lịch sử, biến cố của thời gian, nhưng dòng họ Bùi Quang luôn phát huy truyền thống quê hương, đất nước, cần cù, chịu khó trong học tập, lao động, sản xuất, anh dũng, kiên cường trong chiến đấu, đoàn kết, tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau, hoàn thành nghĩa vụ của người công dân và trách nhiệm của người con, cháu họ Bùi. Dù ở thời kỳ lịch sử nào thì con cháu họ Bùi luôn là người trung nghĩa, vì nước, vì dân: Cụ Bùi Quang Sở là con trai trưởng của Thế Cao Tổ Bùi Quang Nghị và Thế Cao Tổ Tỉ Trương Thị Biệt. Ông đã tham gia quân đội vào cuối thời kỳ Lê Mạc (thời kỳ 1527 - 1540), có công trạng trong chiến đấu chống giặc ngoại xâm, đặc biệt là lặn xuống biển đến tàu giặc, gắn chuông lên tàu sau đó rung chuông làm cho quân giặc hoảng sợ và quân ta đánh lên tàu buộc giặc phải đầu hàng. Ghi nhận công lao của cụ Bùi Quang Sở, triều đình đã phong tặng chức “Đô úy Ngự tiền". Cụ Bùi Quang Hoa con út Thế cao tổ được Triều Lê phong "Dực bảo Trung Hưng Tôn Thần", cụ Bùi Bá Khuê "Đinh điền Phó sứ Triều Nguyễn", Bùi Quang Đốc "Tả thị lang bộ hình bộ hình Triều Nguyễn", Bùi Ngọc Hiền - Chánh Ngự Phẩm, Bùi Quang Thích -Tuần Vũ Thái Nguyên - Hà Tĩnh, Bùi Quang Anh - Chánh tổng sau lên cai quản một vùng như cấp huyện thời Nhà Nguyễn...

Đến nay, họ Bùi Quang, làng Gia Hội có 10 chi họ, với trên 650 hộ, 1300 đinh, con cháu ăn nên, làm ra, thi cử đậu đặng, thành đạt, có nhiều kỹ sư, bác sỹ, thạc sĩ, tiến sĩ, nhà văn, doanh nghiệp, nhà quản lý đang tích cực học tập, lao động, sản xuất, đóng góp cùng với cấp ủy, chính quyền xây dựng cuộc quê hương, đất nước ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn, xứng đáng với tiền nhân họ Bùi Quang thủa khai sinh, lập địa. Đúng như đánh giá của nhà bác học Lê Quý Đôn “Con cháu sinh sôi nảy nở, công danh, sự nghiệp rạng rỡ vẻ vang từ đầu đời Lê Trung Hưng, bầy tôi kế thế, tộc thuộc lớn lao, nói đến nhà quý hiển nhất, chỉ có họ Bùi mà thôi”.
(Nguồn: Ngự chế Việt Sử Tống Vịnh, quyển 6, mục trung nghĩa của Dục Anh Tông Hoàng đế ( Tự Đức) và Gia phả họ Bùi Quang)
Bùi Quang Thái Sơn

Từ khóa:

thủy tổ, thị trấn, cẩm xuyên, ninh giang, sinh ra, dòng họ, truyền thống

Đánh giá bài viết